Bu yazı serisinde İngiltere’de yaşadığı halde Türkiye’de sigortalı olunabilecek seçenekler ile bu seçeneklerin hangi durumlarda geçerli olduğu ve nasıl yapılabileceği açıklanacaktır.
Normalde bir ülke/devlet sosyal güvenlik sistemine tabi sigortalı olabilmek için o ülkede yaşıyor veya çalışmak gerekir. Örneğin Türkiye’de sigortalı olabilmek için Türkiye’de 4a/SSK, 4b/Bağkur veya 4c/Emekli Sandığı statüsünde çalışmak gerekir. Ayrıca Türkiye’de ikamet edip çalışmayan kişiler 4b statüsünde isteğe bağlı sigortalı olabilirler.
Ancak aşağıda sıralanan durumlarda İngiltere’de yaşarken/çalışırken Türkiye’de sigortalı olunabilir;
1- Türkiye-Birleşik Krallık Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’ne göre Türkiye’de bir işveren yanında 4a statüsünde çalışırken geçici görevli olarak İngiltere’ye gelip çalışırken/yaşarken Türkiye’den 4a statüsünde sigortalı olunmaya devam edilebilir.
2- 4a statüsünde sigortalı olarak çalışmak için mekan olarak işyerine bağlı olmadan çalışılabilecek gazetecilik gibi bazı mesleklerde sürekli yurtdışında/İngiltere’de yaşanmasına rağmen Türkiye’deki işyerinden 4a statüsünde sigortalı olunabilir.
3- Türkiye’nin sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamadığı ülkelerde iş yapan Türk işverenlerin çalıştırmak üzere bu ülkelere götürdüğü işçiler Türkiye’de isteğe bağlı sigortalı olabilir.
4- İkametgah adresi Türkiye’de olması kaydıyla İngiltere’de yaşarken / şirket ortağı olarak Türkiye’de vergi kaydı olan işyeri veya şirket ortaklığından 4b statüsünde sigortalı olunabilir,
5- Yine Türkiye-Birleşik Krallık Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’ne göre İngiltere’de yaşarken /çalışırken Türkiye’de isteğe bağlı sigortalı olunabilir.
6- Yukarıdakiler gibi cari günlerde sigortalılık gibi olmasa da bütün yabancı ülkelerdeki eski çalışma günleri ve/veya kadınların yurtdışında yaşadıkları süreler, yurtdışında doktora yapılan süreler, memurların yurtdışında geçen aylıksız izinli süreleri borçlanma yoluyla Türkiye’de geçmiş günlere yönelik olarak sigortalı olunabilir.
Bu yazımız 21 Ocak 2021’de “Turkish Press” gazetesinde yayınlanmıştır.
