Kız Çocuklarının (GSS) Sağlık Yardım Hakları

Kız çocuklarının anne/babaları üzerinden aldıkları sağlık yardımı haklarının süresi bu hakkın ne zaman kazanıldığına göre değişiklik göstermektedir.

5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden önce SSK/Bağkur/Emekli Sandığına tabi çalışan veya bu kurumlardan gelir/aylık alan anne/babaları üzerinden sağlık yardımı hakkı kazanmış olan;

–kız çocukları (öğrenim durumlarına da bakılmaksızın) sigortalı çalışmadıkları veya evli olmadıkları sürece hangi yaşta olursa olsun anne/babaları üzerinden sağlık yardımı alabiliyor,

–erkek çocukları ise tahsil durumuna göre 18-25 yaşına kadar sağlık yardımı alabiliyor sonrasında alamıyordu.

5510 sayılı Kanunla birlikte 1 Ekim 2008’den sonra ilk defa GSS kapsamına girmiş anne/babaların kız çocukları erkek çocuklardan farklı olarak daha avantajlı olan sağlık yardımlarından yararlanma haklarını kaybetmiş ve erkek çocuklarla aynı şartlara tabi hale gelmişlerdir.

Anne/babası ilk defa 1 Ekim 2008 tarihi sonrasında GGS’li olduğu için bu hakkı 1 Ekim 2008 tarihi sonrasında elde etmiş olan kız ve erkek çocuklar;

• lise ve dengi öğrenim veya Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmeleri halinde 20 yaşını,
• yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını

doldurana kadar GSS’li ana/babaları üzerinden sağlık yardımı alabilmektedirler. Bu yaşları dolduran veya bu yaşları doldurmadan öğrencilikleri sona eren kız ve erkek çocuklar GSS’li anne/babaları üzerinden sağlık yardımı alamamaktadır.

Ancak 1 Ekim 2008 öncesinde anne/babaları üzerinden sağlık yardım hakkı olan kız çocuklarının bu hakları kazanılmış hak olarak kabul edildiği için evlenmedikleri ve sigortalı çalışmadıkları sürece 1 Ekim 2008 sonrasında da bakmakla yükümlü olunan statüsünde sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları devam etmektedir. Bu şekilde 1 Ekim 2008 öncesinde anne/babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı varken sigortalı bir işte çalışmaya başladığı veya evlendiği için sağlık yardım hakkı kesilen kız çocuğu, daha sonra bu işinden ayrılması veya boşanması halinde tekrar anne/babası üzerinden sağlık yardımı alabilmektedir.

Ancak GSS’den faydalanma bakımından malul kız veya erkek çocuklar için bir istisna getirilmiştir. Buna göre kendi sigortalı çalışmasından veya SGK’dan gelir/aylık alması nedeniyle GSS’li olan anne/babanın malul kız veya erkek çocukları, yaşları ne olursa olsun, evli olmadıkları sürece anne/babaları üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde sağlık yardımı alabilirler.

Anne/baba üzerinden sağlık yardımlarından yararlanma yönünden 1 Ekim 2008 sonrası şartlara tabi olan yani erkek çocuklarla aynı şartlarla sağlık yardımı alacak kız çocukları aşağıda gruplar halinde sıralanmıştır.

• 1 Ekim 2008’den sonra ilk defa sigortalı çalışmaya başlayanlar ile sigortalı çalışmasa da 1 Ekim 2008’den sonra ilk defa GSS’li olanların kız çocukları,
• 1 Ekim 2008’den önce;
  1. başka bir kapsamda çalışması olmayıp sadece 2925 (Tarım SSK) kapsamında sigortalı olanlar ile gelir/aylık alanların,
  2. 506 sayılı Kanunun 85. maddesine tabi isteğe bağlı sigortalı veya 86. maddesine göre topluluk sigortasına tabi olup sağlık primlerini ödemeyen borçlu sigortalıların,
  3. 1 Ekim 2008’den önce 1479 (Bağ-Kur) veya 2926 (Tarım Bağ-Kur) kapsamında tescil edilen fakat en az sekiz ay sağlık sigortası primi ödemeyen isteğe bağlı sigortalıların,
  4. 1 Ekim 2008’den önce 1479 (Bağ-Kur) veya 2926 (Tarım Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olanlardan 5510 sayılı Kanunun Geçici 17. maddesi gereğince sigortalılığı durdurulanlardan tescil tarihi ile durdurma tarihi arasında toplam sekiz ay sağlık primi ödemeyenlerin,
  5. 1 Ekim 2008’den önce mülga 506 sayılı Kanuna (SSK) göre bir yılda 120 gün, 1479 (Bağ-Kur) ve 2926 (Tarım Bağ-Kur) sayılı Kanunlara göre sekiz ay sigortalılığı bulunmayan ve 1 Ekim 2008’den sonra yeniden çalışmaya başlayan sigortalıların,
  6. 1 Ekim 2008’den önce başka bir kapsamda çalışması olmayıp ilk defa 1 Ocak 2012 tarihinden sonra güvenlik korucusu olarak görevlendirilenlerin kız çocukları,
• 1 Ocak 2012 tarihinde devralınan ve Kanunun 60/1-c bendinin (3) numaralı alt bendine tabi olan 2022 sayılı Kanun kapsamında 65 yaş aylığı ve engellilik aylığı alanların kız çocukları,
• 2147 veya 3201 sayılı Kanunlara göre yurtdışı borçlanma yapanlardan ilk defa 1 Ekim 2008’den sonra aylık bağlananların kız çocukları,
• 4/1-c (Emekli Sandığı) kapsamındaki sigortalıların (Türk Silahlı Kuvvetlerinde aynı kapsamda çalışan askeri ve sivil personel hariç) 15 Ocak 2010 tarihi veya sonrasında, Türk Silahlı Kuvvetlerinde aynı kapsamda çalışan askeri ve sivil personelin 15 Ekim 2010 tarihi veya sonrasında doğan kız çocukları, bunlar dışında kalanların 1 Ekim 2008 tarihi veya sonrasında doğan kız çocukları.

1 Ekim 2008’den önce doğmuş ve anne/babaları üzerinden sağlık yardımı hakkı kazanmış olduğu için yaşları ne olursa olsun, öğrenim durumlarına bakılmaksızın sigortalı çalışmadıkları ve evli olmadıkları sürece anne/babaları üzerinden sağlık yardımı alabilecek kız çocukları ise aşağıda gruplar halinde sıralanmıştır.

• 1 Ekim 2008’den önce 1479 (Bağ-Kur) veya 2926 (Tarım Bağ-Kur) kapsamında tescil edilmiş, en az sekiz ay sağlık sigortası primi ödemeyen ve borcu nedeniyle sağlık yardımı alamayan 4/1-b kapsamındaki sigortalının söz konusu borçlarını ödeyenlerin kız çocukları,
• 1 Ekim 2008’den önce 506 (SSK), 1479 (Bağ-Kur) veya 2926 (Tarım Bağ-Kur) kapsamında sağlık yardımlarından yararlanılabilmek için gerekli olan en az 120 gün veya sekiz ay sağlık sigortası primi bildirilen/ödeyen ve işini terk eden sigortalının 1 Ekim 2008 tarihinden sonra statü değiştirerek yeniden çalışmaya başlaması veya herhangi bir kapsamda genel sağlık sigortalısı olması halinde bunların kız çocukları,
• 1 Ekim 2008’den sonra Tarım Bağ-Kur (4/1-b/4) sigortalısı olan ve sattıkları ürün bedellerinden yapılan tevkifat nedeniyle 7 seri numaralı Tebliğ kapsamında tescili geriye dönük olarak 1 Ekim 2008’den öncesine çekilenlerin kız çocukları,
• 1 Ekim 2008’den önce 506 (SSK), 1479 (Bağ-Kur), 2926 (Tarım Bağ-Kur), 5434 (Emekli Sandığı) kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için gerekli olan sağlık sigortası primi bildirilen/ödeyen ve işinden ayrıldıktan sonra 2925 (Tarım SSK) kapsamında sigortalı olanların kız çocukları,
• 1479 (Bağ-Kur) veya 2926 (Tarım Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olanlardan, 5510 sayılı Kanunun “Kendi adına ve hesabına çalışanların sigortalılıklarının durdurulmasına ilişkin hükümler” başlıklı geçici 17. maddesi gereğince sigortalılığı durdurulan ve askıya alınmadan önce bir yıl içinde en az toplam sekiz ay sağlık primi ödeyenlerle, sekiz aydan az prim ödeyen veya hiç ödeme yapmadan hizmetleri askıya alınanlardan, askıya alınan bu süreleri ihya ederek ödeyenlerin kız çocukları,
• 2147 veya 3201 sayılı Kanunlara göre yurtdışı borçlanması yapanlardan; 1 Ekim 2008 tarihinden önce aylık bağlanan ve Türkiye’de ikamet edenlerin bakmakla yükümlü oldukları kız çocukları,
• 1 Ekim 2008’den önce 506 (SSK), 1479 (Bağ-Kur), 2926 (Tarım Bağ-Kur), 5434 (Emekli Sandığı) kapsamında sağlık hizmeti alabilmek için yeterli prim gün sayısı bulunan ve 1 Ekim 2008 tarihinden önce veya sonra 2147 veya 3201 sayılı Kanunlarda aranan şartlara göre borçlanarak aylık bağlatan ve aylık bağlandıktan sonra Türkiye’de ikamet edenlerin bakmakla yükümlü oldukları kız çocukları,
• 1 Ocak 2012 tarihinden önce güvenlik korucusu olarak görevlendirilenler ile aylık bağlananların devir tarihinden sonra bakmakla yükümlü olduğu kız çocukları,
• 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olan anne veya babasından birisi üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılan veya yararlanma hakkı olduğu halde yararlanmayan kız çocukları.